Przedawnienie należności na Węgrzech
Przedawnienie należności na Węgrzech to istotna kwestia prawna zarówno dla wierzycieli, jak i dłużników. Zrozumienie zasad dotyczących przedawnienia roszczeń może pomóc w skutecznym dochodzeniu swoich praw lub ochronie przed nieuzasadnionymi roszczeniami. W artykule przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące okresów przedawnienia, sposobu ich obliczania oraz przerwania biegu przedawnienia zgodnie z węgierskim prawem cywilnym.
Czym jest przedawnienie należności na Węgrzech?
Przedawnienie roszczenia (węg. „elévülés”) oznacza, że po upływie określonego terminu wierzyciel traci możliwość skutecznego dochodzenia należności przed sądem. Roszczenie nadal istnieje, ale dłużnik może skutecznie uchylić się od jego spełnienia, powołując się na upływ terminu przedawnienia.
Podstawowy termin przedawnienia na Węgrzech
Zgodnie z Kodeksem cywilnym Węgier (2013. évi V. törvény – Polgári Törvénykönyv), ogólny termin przedawnienia wynosi 5 lat, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Termin ten liczony jest od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.
Przykład:
Jeśli dłużnik miał zapłacić fakturę do 1 stycznia 2020 r., roszczenie przedawnia się 1 stycznia 2025 r., o ile nie nastąpiło jego przerwanie lub zawieszenie.
Przerwanie biegu przedawnienia
Bieg przedawnienia może zostać przerwany przez określone czynności, po których termin biegnie od nowa. Do przerwania biegu przedawnienia zalicza się m.in.:
- uznanie roszczenia przez dłużnika (pisemne, ustne, częściowa zapłata),
- wszczęcie postępowania sądowego lub egzekucyjnego,
- mediacja, jeżeli zakończyła się podpisaniem ugody.
Uwaga:
Na Węgrzech samo wysłanie wezwania do zapłaty (np. listem) nie przerywa biegu przedawnienia.
Szczególne terminy przedawnienia
Niektóre rodzaje roszczeń podlegają krótszym lub dłuższym okresom przedawnienia. Oto wybrane przykłady:
| Rodzaj roszczenia | Termin przedawnienia |
|---|---|
| Roszczenia z tytułu umowy o dzieło | 5 lat |
| Roszczenia z tytułu najmu | 5 lat |
| Roszczenia z tytułu rękojmi za wady | 2 lata |
| Roszczenia z tytułu umowy sprzedaży konsumenckiej | 2 lata (w relacji B2C) |
| Roszczenia podatkowe wobec urzędu | 5 lat (z możliwością wydłużenia) |
Jakie są skutki przedawnienia?
Po upływie terminu przedawnienia dłużnik może podnieść zarzut przedawnienia w postępowaniu sądowym. Jeśli sąd go uwzględni, roszczenie zostanie oddalone. Jednak:
Przedawnione roszczenie nadal może być dobrowolnie spełnione przez dłużnika.
Jeżeli dłużnik nie podniesie zarzutu, sąd może zasądzić przedawnione roszczenie (nie działa z urzędu).
Egzekucja komornicza a przedawnienie
Jeśli roszczenie zostało już zasądzone prawomocnym wyrokiem lub tytułem egzekucyjnym, obowiązuje odrębny termin:
Egzekucyjny termin przedawnienia wynosi zazwyczaj 10 lat, liczony od dnia nadania klauzuli wykonalności.
Przedawnienie należności w relacjach międzynarodowych
W przypadku transgranicznych sporów z udziałem firm lub osób z Polski i Węgier zastosowanie mogą mieć przepisy:
- Rozporządzenia Rzym I i II (UE),
- Konwencji rzymskiej,
- Umów bilateralnych (jeśli istnieją),
- oraz przepisy kolizyjne prawa prywatnego międzynarodowego.
Warto dokładnie sprawdzić, które prawo ma zastosowanie i jaki termin przedawnienia obowiązuje.
Jak zabezpieczyć się przed przedawnieniem?
Aby uniknąć utraty możliwości dochodzenia roszczeń:
- regularnie monitoruj terminy płatności i wymagalności należności,
- prowadź dokumentację potwierdzającą uznanie długu,
- w razie potrzeby wszczynaj postępowania przerywające bieg przedawnienia (np. pozew sądowy),
- rozważ negocjacje i podpisanie ugody z dłużnikiem.
Przedawnienie należności na Węgrzech to złożona kwestia, która może mieć istotne konsekwencje prawne i finansowe. Znajomość terminów, możliwości ich przerwania i zasad dochodzenia roszczeń pozwala skutecznie zarządzać wierzytelnościami, zarówno w relacjach krajowych, jak i międzynarodowych. W przypadku wątpliwości warto skorzystać z pomocy naszej kancelari specjalizującej się w transgranicznych windykacjach.