Przedawnienie należności we Włoszech
Przedawnienie należności we Włoszech - co warto wiedzieć aby odzyskać dług
Przedawnienie roszczeń to jeden z kluczowych tematów dla osób prowadzących działalność gospodarczą lub posiadających wierzytelności we Włoszech. Czym dokładnie jest przedawnienie, jakie są terminy i co można zrobić, by nie stracić prawa do dochodzenia długu? Poniżej przedstawiamy kompleksowy przewodnik wraz z praktycznymi przykładami.
Co to jest przedawnienie roszczenia (prescrizione del credito)?
Przedawnienie roszczenia to instytucja prawna, która powoduje, że po upływie określonego czasu wierzyciel traci możliwość dochodzić należności na drodze sądowej. We Włoszech instytucję tę reguluje Kodeks Cywilny (Codice Civile).
Ogólna zasada: 10 lat
Zgodnie z art. 2946 Codice Civile, ogólny termin przedawnienia wynosi 10 lat. Dotyczy to m.in.:
- umów cywilnoprawnych (np. pożyczka, najem, sprzedaż),
- należności handlowych między przedsiębiorcami,
- odszkodowań umownych.
Przykład:
Firma budowlana z Polski zrealizowała inwestycję we Włoszech w 2014 r. i nie otrzymała pełnej zapłaty. Ma czas do 2024 r., by skierować sprawę do sądu, inaczej roszczenie się przedawni.
Skrócone terminy przedawnienia
Niektóre roszczenia przedawniają się szybciej:
| Typ należności | Termin przedawnienia | Podstawa prawna |
|---|---|---|
| Należności z tytułu faktur handlowych | 5 lat | art. 2948 c.c. |
| Czynsze najmu | 5 lat | art. 2948 pkt 3 |
| Honoraria adwokatów, lekarzy itp. | 3 lata | art. 2956 c.c. |
| Mandaty drogowe | 5 lat od daty wykroczenia | art. 209 C.d.S. |
| Podatki i składki ZUS (INPS) | 5–10 lat (w zależności od typu) | różne |
Przykład:
Polski przedsiębiorca wynajął lokal handlowy we Włoszech w 2019 r., ale nie zapłacił części czynszu w 2020 r. Właściciel musi wystąpić z roszczeniem najpóźniej do 2025 r.
Jak przerwać bieg przedawnienia we Włoszech?
We Włoszech bieg przedawnienia można przerwać (interruzione della prescrizione), m.in. przez:
- wezwanie do zapłaty (diffida di pagamento),
- uznanie długu przez dłużnika (np. częściowa spłata),
- wszczęcie postępowania sądowego.
Po przerwaniu biegu przedawnienia termin liczy się od nowa.
Przykład:
W 2022 r. firma wysłała do dłużnika oficjalne wezwanie do zapłaty. Nawet jeśli faktura pochodziła z 2017 r., termin 5 lat biegnie na nowo od daty wezwania.
Co się dzieje po przedawnieniu?
Po przedawnieniu dłużnik może odmówić zapłaty, powołując się na upływ terminu. Wierzyciel nie ma już skutecznego narzędzia, by dochodzić długu przed sądem. Przedawnienia nie bierze się jednak pod uwagę z urzędu – dłużnik musi się na nie powołać.
Czy można odzyskać przedawniony dług?
Co do zasady – nie. Ale istnieją wyjątki:
- dłużnik mimo przedawnienia dobrowolnie spłaci dług,
- dług został potwierdzony orzeczeniem sądu (termin przedawnienia przedłuża się wtedy nawet do 10 lat od orzeczenia),
- przedawnienie zostało skutecznie przerwane.
Najważniejsze informacje:
Ogólny termin przedawnienia: 10 lat.
Skrócone terminy dla wielu roszczeń: 3 lub 5 lat.
Możliwość przerwania biegu przedawnienia: tak, np. przez wezwanie do zapłaty.
Po upływie terminu: dłużnik może odmówić zapłaty, ale musi powołać się na przedawnienie.