Przedawnienie należności w Szwecji
Przedawnienie należności w Szwecji – jak działa, ile trwa i co warto wiedzieć?
Przedawnienie należności (szw. preskription av fordran) to mechanizm prawny, który sprawia, że po określonym czasie dług przestaje być prawnie egzekwowalny. Oznacza to, że wierzyciel nie może już skutecznie domagać się zapłaty, jeśli nie podjął odpowiednich działań w wyznaczonym czasie.
Podstawy prawne – Preskriptionslagen
W Szwecji kwestie przedawnienia reguluje Ustawa o przedawnieniu roszczeń (Preskriptionslagen 1981:130). Zasadą ogólną jest, że roszczenia przedawniają się po 10 latach, chyba że ustawa lub umowa stanowi inaczej.
Ważne wyjątki:
Długi konsumenckie wobec przedsiębiorców (np. faktury za prąd, telefon, pożyczki w banku) – przedawniają się już po 3 latach.
Przedawnienie można przerwać, co resetuje bieg terminu.
Przedawnienie należności w relacjach B2B – podstawy prawne
W przypadku transakcji między przedsiębiorcami (B2B), w Szwecji obowiązuje ogólny termin przedawnienia – 10 lat, zgodnie z ustawą o przedawnieniu roszczeń – Preskriptionslagen (1981:130).
Oznacza to, że firma ma 10 lat na dochodzenie swojej należności od innej firmy lub osoby prowadzącej działalność gospodarczą, licząc od dnia wymagalności roszczenia (np. od daty upływu terminu zapłaty na fakturze).
Kiedy liczy się termin przedawnienia?
Termin przedawnienia zaczyna biec od dnia wymagalności długu – czyli zazwyczaj od dnia, w którym upłynął termin zapłaty.
Przykłady przedawnienia w Szwecji
Przykład 1: Dług za telefon
Anna miała nieopłaconą fakturę za abonament telefoniczny z lutego 2020 roku. Operator nie wysłał jej przypomnienia, nie podjął kroków windykacyjnych. W 2023 roku dług się przedawnił – ponieważ upłynęły ponad 3 lata.
Przykład 2: Pożyczka prywatna
Tomasz pożyczył znajomemu 50 000 SEK w 2014 roku, bez pisemnej umowy. Pożyczka miała być „na później”. W 2024 roku Tomasz chciał odzyskać pieniądze. Jeśli nie podejmował żadnych formalnych prób kontaktu lub upomnień, dług przedawnił się po 10 latach.
Przykład 3: Przedawnienie przerwane
Jeśli wierzyciel wysłał pismo windykacyjne, złożył sprawę do sądu lub do Kronofogden (szwedzki urząd egzekucyjny), termin przedawnienia zostaje przerwany i biegnie na nowo od tej daty.
Jak przerwać przedawnienie?
Aby uniknąć przedawnienia roszczenia, wierzyciel może:
Wysłać pisemne przypomnienie o długu (najlepiej listem poleconym).
Wszcząć postępowanie windykacyjne.
Uzyskać uznanie długu przez dłużnika – np. częściową spłatę lub pisemne potwierdzenie.
Jak przedsiębiorcy mogą chronić swoje należności?
- Regularna windykacja – nie czekaj, aż klient zapłaci sam z siebie.
- Przypomnienia o płatnościach – już po kilku dniach opóźnienia.
- Zawieranie ugód na piśmie – uznanie długu przedłuża termin.
Podsumowanie – kluczowe informacje dotyczące przedawnienia należności
Standardowy termin przedawnienia: 10 lat.
Dla długów konsumenckich: 3 lata.
Termin można przerwać: m.in. przez wezwanie do zapłaty, sprawę w sądzie, kontakt z dłużnikiem.
Przedawnionego długu nie trzeba spłacać – ale trzeba umieć to udowodnić.