Zadośćuczynienie za represje komunistyczne – dziedziczenie
Zadośćuczynienie i odszkodowanie za represje komunistyczne (PRL)
Kto dziedziczy takie roszczenia, komu należą się po śmierci osoby represjonowanej?
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego
osobie, wobec której stwierdzono nieważność orzeczenia albo wydano decyzję o internowaniu w związku z wprowadzeniem w dniu 13 grudnia 1981 r. w Polsce stanu wojennego, przysługuje od Skarbu Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę wynikłe z wykonania orzeczenia albo decyzji.
WSTĘPNA ANALIZA SPRAWY PRZEZ ADWOKATA JEST BEZPŁATNA
W razie śmierci osoby represjonowanej, uprawnienie do odszkodowania za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę przechodzi jedynie na osoby ściśle wymienione w art. 8 ust. 1 ustawy lutowej, a więc na:
- małżonka
- dzieci
- rodziców
Z kręgu tego wyłączone są zaś kolejno osoby, które ewentualnie są spadkobiercami wyżej powołanych małżonka, dzieci i rodziców.
Masz pytania skontaktuj się z nami:
(+48) 726 670 454
+48 71 707 27 27
Często klienci zadają nam pytania - ile odszkodowania za represje nam się należy?
Poniżej udostępniam Państwu zestawienie części spraw które prowadziliśmy dla naszych klientów.
| Sąd Okręgowy we Wrocławiu | Sygn. akt III Ko 160/21 | 2 134 790,00 zł |
► |
| Sąd Okręgowy we Wrocławiu | Sygn. akt III Ko 326/22 | 1 574 113,00 zł |
► |
| Sąd Okręgowy w Kaliszu | Sygn. akt III Ko 27/22 | 1 295 000,00 zł |
► |
| Sąd Apelacyjny w Szczecinie | Sygn. akt II AKa 74/22 | 205 193,47 zł |
► |
| Sąd Okręgowy w Przemyślu | Sygn. akt. II Ko 77/22 | 81 159,24 zł |
► |
| Sąd Okręgowy w Łodzi | Sygn. akt IV Ko 1/22 | 480 000,00 zł |
► |
| Sąd Okręgowy w Gliwicach | Sygn. akt IV Ko 26/21 | 821 272,22 zł |
► |
| Sąd Okręgowy w Kielcach | Sygn. akt III Ko 30/22 | 75 000,00 zł |
► |
| Sąd Okręgowy w Warszawie | Sygn. akt XII Ko 29/21 | 240 000,00 zł |
► |
| Sąd Okręgowy w Szczecinie | Sygn. akt III Ko 626/20 | 951 807,99 zł |
► |
| Sąd Okręgowy w Gdańsku | Sygn. akt: XI Ko 84/21 | 282 659,00 zł |
► |
| Sąd Okręgowy w Łodzi | Sygn. akt XVIII Ko 23/21 | 600 000,00 zł |
► |
| Sąd Okręgowy we Wrocławiu | Sygn. akt III Ko 457/21 | 86 511,67 zł |
► |
| Sąd Okręgowy w Krośnie | Sygn. akt II Ko 66/21 | 475 612,00 zł |
► |
| Sąd Apelacyjny w Lublinie | Sygn. akt II AKa 200/21 | 140 000,00 zł |
► |
| Sąd Okręgowy w Radomiu | Sygn. akt II Ko 40/20 | 160 000,00 zł |
► |
| Sąd Okręgowy we Wrocławiu | Sygn. akt III Ko 61/21 | 612 562,00 zł |
► |
| Sąd Okręgowy w Bydgoszczy | Sygn. akt III Ko 413/20 | 150 844,00 zł |
► |
| Sąd Okręgowy we Wrocławiu | Sygn. akt III Ko 268/19 | 64 500,00 zł |
► |
| Sąd Okręgowy w Warszawie | Sygn. akt XII Ko 47/19 | 787 000,00 zł |
► |
| Sąd Okręgowy we Wrocławiu | Sygn. akt: III Ko 165/20 | 600 000,00 zł |
► |
Wnuki osób represjonowanych często zadają następujące pytanie:
Czy o zadośćuczynienie i odszkodowanie po zmarłych represjonowanych (dziadkach), wnuki po śmierci w/w uprawnionych nie mogą dochodzić świadczeń?
Odpowiedź na wyżej postawione pytanie nie jest prosta i wymaga naświetlenia wypracowanych przez kilka lat niestety rozbieżnych linii orzeczniczych sądów powszechnych oraz poglądów doktryny.
Zadośćuczynienie i odszkodowanie za represje komunistyczne dotyczące masy spadkowej świadczenia - Wyrok Sądu Najwyższego
W jednej z uchwał Sąd Najwyższy wskazał, że w przypadku osoby represjonowanej roszczenia odszkodowawcze wchodzą w skład masy spadkowej — natomiast roszczenie o zadośćuczynienie tylko pod warunkiem faktycznego nabycia uprawnienia przez osobę represjonowaną, i pod warunkami określonymi w art. 445 par. 3 kc (uchwała 7 sędziów SN z 5 października 1995 r., I KZP 23/95). Co to w praktyce oznacza? Otóż zgodnie z poglądem wyrażonym w w/w uchwale, uprawnienia do odszkodowania (za szkodę materialną) represjonowanego podlega dziedziczeniu bez względu na wcześniejsze działania spadkodawców w tym zakresie. Natomiast prawo do zadośćuczynienia (za szkodę niematerialną, krzywdę) podlega dziedziczeniu tylko w sytuacji, gdy roszczenie to zostało uznane na piśmie (zapadł wyrok sądowy o przyznaniu takiego zadośćuczynienia) albo gdypowództwo zostało wytoczone za życia spadkodawcy (a więc uprawnionego z art. 8 ust. 1 ustawy lutowej). Możemy sobie zatem wyobrazić sytuację, w której uprawniony (małżonek, dziecko, rodzic represjonowanego) składa do sądu wniosek o zadośćuczynienie za represje i niedługo potem umiera. Co się dalej dzieje z tym zgłoszonym już do sądu roszczeniem? Otóż zgodnie z wyżej przywołanym poglądem SN, z uwagi na fakt wytoczenia powództwa jeszcze za życia spadkodawcy uprawnienie to jest dziedziczone na zasadach ogólnych a więc przechodzi na spadkobierców jako jeden ze składników masy spadkowej.
Jednak jak wspomniałam powyżej, orzecznictwo w omawianym zakresie nie jest jednolite — w licznych wyrokach i uchwałach kwestie katalogu osób uprawnionych traktowano bardzo odmiennie, często zalicza się do nich spadkobierców osób wskazanych w art. 8 ust. 1 ustawy (np. uchwała SN z 6 maja 1992 r., I KZP 13/92 lub uchwała SN z 28 lipca 1994 r., I KZP 17/94, uchwała 7 sędziów SN z 27 stycznia 1993 r., I KZP 35/92).
Istnieją też orzeczenia, w których sądy kategorycznie odmawiają prawa do roszczeń odszkodowawczych wynikających z art. 8 ust. 1 ustawy lutowej osobom spoza kręgu uprawnionych wymienionych ściśle w tym przepisie. Sąd Apelacyjnyw Katowicach - II Wydział Karny w postanowieniu z dnia 24 stycznia 2018 r. (II AKz 874/17) stwierdził, że „przepis art. 8 ust. 1 ustawy lutowej jest odrębnym źródłem praw o charakterze obligacyjnym. Niewątpliwie roszczenia przewidziane w tym przepisie mają charakter roszczeń deliktowych, jednak norma ta jest przepisem szczególnym, wskazującym precyzyjnie krąg osób uprawnionych do dochodzenia roszczeń po zmarłej osobie represjonowanej. Z przepisu tego w żaden sposób nie wynika, by roszczenie to przechodziło na innych spadkobierców osoby zmarłej, aniżeli te, które wskazuje przepis art. 8 ust. 1 cyt. ustawy. Szczególna regulacja zawarta w tym przepisie stanowi wyraz troski ustawodawcy, aby uprawnienia przewidziane w tej ustawie przeszły na rzecz osób najbliższych, za które uznał on dzieci, małżonka i rodziców, które nota bene mogą należeć do kręgu spadkobierców.”
Jak z powyższego wynika, ocena, czy w danym przypadku istnieją szanse na skorzystanie z uprawnień do odszkodowania i zadośćuczynienia wynikających z ustawy lutowej przez spadkobierców osób uprawnionych pozostaje kwestią dosyć niejednoznaczną. Nie mniej jednak istnieją możliwości, aby dochodzić tych roszczeń również przez osoby spoza kręgu uprawnionych z ustawy.
Zadośćuczynienie i odszkodowanie za represje komunistyczne - Pomoc Adwokata
Należy jednak wiedzieć, że każdy przypadek jest inny i zawsze dobrze jest wcześniej zasięgnąć fachowej opinii, aby nie narażać się na niepotrzebne koszty postępowania. Jeśli mają Państwo problem związanym z opisywanym tematem, serdecznie zapraszamy do skorzystania z naszych usług.
Masz pytanie dotyczące dochodzenia zadośćuczynienia i odszkodowania za represje komunistyczne, za poniesioną szkodę i krzywdę? Skontaktuj się z naszą Kancelarią Adwokacką, posiadamy duże doświadczenie w dochodzeniu od Skarbu Państwa odszkodowań. Nasza kancelaria adwokacka mieści się we Wrocławiu, ale obsługujemy klientów z całej Polski i z zagranicy.
Zapraszam do współpracy
Adwokat Ewa Wąsowicz tel. +48 726 670 454